In deze blog leest u:
- Hoe het zit met de regels bij vrachtwagen- en opleggerverlichting. En welke regels er gelden voor lichte en zware voertuigen.
- Daarnaast leest u hoe het zit met de Europese wetgeving en nationale uitzonderingen in belangrijke landen zoals Nederland, Duitsland, Italië, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
Regels verlichting lichte bedrijfswagens en kleine vrachtwagens (N1-voertuigen)
Voertuigen in de N1-categorie hebben een maximaal toegestaan gewicht van 3,5 ton. Dit zijn meestal lichte bedrijfswagens en kleine vrachtwagens. Voor deze voertuigen zijn bepaalde verlichtingselementen verplicht om de zichtbaarheid te garanderen en veilig gebruik op de weg mogelijk te maken. Hieronder vind je de belangrijkste verlichtingsvoorschriften voor deze categorie.
| Verlichtingstype | Aantal | Plaatsing | Specifieke eisen |
|---|---|---|---|
| Koplampen | 2 | Minimaal 500 mm van de grond | Groot- en dimlicht verplicht |
| Achterlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Remlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Richtingaanwijzers | 4 | Voor en achter | |
| Dagrijverlichting | 2 | Voorkant | Sinds 2023 verplicht voor alle nieuw geregistreerde vrachtwagens en bussen in de EU. Aanhangwagens en opleggers blijven vrijgesteld. |
| Achteruitrijverlichting | 1-2 | 1 achteruitrijlicht is verplicht voor voertuigen met een lengte minder dan 6 meter. Voor voertuigen langer dan 6 meter zijn 2 achteruitrijlichten verplicht. | |
| Reflectoren | 2 | Achterkant | Rode reflectoren, verplicht voor alle voertuigen |
Europa heeft haar standaarden voor verlichting vastgelegd in de ECE-regelingen. Deze worden gevolgd door de 56 lidstaten van de UNECE.
- Contourmarkeringen: Verplicht voor lange voertuigen (meer dan 6 meter), zoals N3- en O4-voertuigen. Deze markeringen zorgen voor extra zichtbaarheid in het donker.
Regels verlichting middelzware vrachtwagens (N2-voertuigen)
Voertuigen in de N2-categorie hebben een gewicht tussen 3,5 en 12 ton. Dit zijn middelzware vrachtwagens, waarvoor extra verlichtingseisen gelden vanwege hun afmetingen en gewicht. Met name zijmarkeringslichten zijn belangrijk voor deze categorie, vooral bij voertuigen langer dan 6 meter.
| Verlichtingstype | Aantal | Plaatsing | Specifieke eisen |
|---|---|---|---|
| Koplampen | 2 | Minimaal 500 mm van de grond | Groot- en dimlicht verplicht |
| Achterlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Remlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Richtingaanwijzers | 4 | Voor en achter | |
| Dagrijverlichting | 2 | Voorkant | Sinds 2023 verplicht voor alle nieuw geregistreerde vrachtwagens en bussen in de EU. Aanhangwagens en opleggers blijven vrijgesteld. |
| Achteruitrijverlichting | 2 | Achterkant | Verplicht bij achteruitrijden |
| Mistlampen | 2 | Achterkant | Verplicht bij slechte weersomstandigheden |
| Zijmarkeringslichten | Min. 2 | Zijkant, geplaatst om de 3 meter bij voertuigen >6m | Verplicht voor voertuigen langer dan 6m |
| Reflectoren | Min. 2 | Achter- en zijkant | Verplicht |
Regels verlichting zware vrachtwagens (N3-voertuigen)
Voertuigen in de N3-categorie zijn zware vrachtwagens met een gewicht van meer dan 12 ton. Voor deze categorie gelden striktere verlichtingsregels, vooral voor zij- en contourmarkeringslichten, om de zichtbaarheid van het voertuig te vergroten, vooral in het donker en bij slechte weersomstandigheden.
| Verlichtingstype | Aantal | Plaatsing | Specifieke eisen |
|---|---|---|---|
| Koplampen | 2 | Minimaal 500 mm van de grond | Groot- en dimlicht verplicht |
| Achterlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Remlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Richtingaanwijzers | 4 | Voor en achter | |
| Dagrijverlichting | 2 | Voorkant | Sinds 2023 verplicht voor alle nieuw geregistreerde vrachtwagens en bussen in de EU. Aanhangwagens en opleggers blijven vrijgesteld. |
| Achteruitrijverlichting | 2 | Achterkant | Verplicht bij achteruitrijden |
| Mistlampen | 2 | Achterkant | Verplicht bij slechte weersomstandigheden |
| Zijmarkeringslichten | Min. 2 | Zijkant, geplaatst om de 3 meter bij voertuigen >6m | Verplicht voor voertuigen langer dan 6m |
| Contourmarkeringslichten | Min. 2 | Zijkant, rondom de contour van het voertuig | Verplicht voor voertuigen boven 2,1 meter breed |
| Reflectoren | Min. 2 | Achter- en zijkant | Verplicht |
Regels verlichting lichte aanhangwagens en opleggers (O1-voertuigen)
De O1-categorie omvat lichte aanhangwagens en opleggers tot 0,75 ton. Omdat deze voertuigen klein en licht zijn, gelden er minder strenge verlichtingsvoorschriften dan voor zwaardere opleggers. Toch zijn reflectoren en basisverlichting nog steeds verplicht om zichtbaar te blijven voor andere weggebruikers.
| Verlichtingstype | Aantal | Plaatsing | Specifieke eisen |
|---|---|---|---|
| Achterlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Remlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Richtingaanwijzers | 2 | Achterkant | |
| Reflectoren | Min. 2 | Achterkant | Rode reflectoren, verplicht |
Regels verlichting middelzware aanhangwagens en opleggers (O2-voertuigen)
De O2-categorie omvat opleggers en aanhangwagens met een gewicht tussen 0,75 en 3,5 ton. Deze voertuigen zijn zwaarder en groter dan O1-voertuigen, waardoor extra verlichting, zoals mistlampen, verplicht is om de zichtbaarheid te waarborgen.
| Verlichtingstype | Aantal | Plaatsing | Specifieke eisen |
|---|---|---|---|
| Achterlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Remlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Richtingaanwijzers | 2 | Achterkant | |
| Mistlampen | 2 | Achterkant | Verplicht bij slechte weersomstandigheden |
| Reflectoren | Min. 2 | Achter- en zijkant | Verplicht |
Regels verlichting zware aanhangwagens en opleggers (O3-voertuigen)
De O3-categorie omvat opleggers en aanhangwagens van 3,5 tot 10 ton. Voor deze categorie zijn naast de standaard achterlichten ook achteruitrijverlichting en zijmarkeringslichten verplicht. Dit vergroot de zichtbaarheid van het voertuig, vooral bij het manoeuvreren of rijden in het donker.
| Verlichtingstype | Aantal | Plaatsing | Specifieke eisen |
|---|---|---|---|
| Achterlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Remlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Richtingaanwijzers | 2 | Achterkant | |
| Achteruitrijverlichting | 2 | Achterkant | Verplicht bij achteruitrijden |
| Zijmarkeringslichten | Min. 2 | Zijkant, geplaatst om de 3 meter | Verplicht voor voertuigen langer dan 6m |
| Reflectoren | Min. 2 | Achter- en zijkant | Verplicht |
Regels verlichting zware opleggers en aanhangwagens (O4-voertuigen)
Voertuigen in de O4-categorie zijn zware aanhangwagens met een gewicht van meer dan 10 ton. Vanwege hun grootte en gewicht zijn deze voertuigen verplicht om extra verlichting en contourmarkeringen te hebben om hun omvang aan te geven, vooral bij het rijden in het donker of in slechte weersomstandigheden.
| Verlichtingstype | Aantal | Plaatsing | Specifieke eisen |
|---|---|---|---|
| Achterlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Remlichten | 2 | Aan beide zijden aan de achterzijde | |
| Richtingaanwijzers | 2 | Achterkant | |
| Achteruitrijverlichting | 2 | Achterkant | Verplicht bij achteruitrijden |
| Zijmarkeringslichten | Min. 2 | Zijkant, geplaatst om de 3 meter | Verplicht voor voertuigen langer dan 6m |
| Contourmarkeringslichten | Min. 2 | Zijkant en achterkant, rondom de contour van het voertuig | Verplicht voor voertuigen boven 2,1 meter breed |
| Reflectoren | Min. 2 | Achter- en zijkant | Verplicht |
De ECE regelingen die van toepassing zijn
Voor de installatie en het gebruik van voertuigverlichting in Europa zijn er verschillende ECE-regelgevingen van toepassing. Hier zijn de belangrijkste die u moet kennen:
- Installatie van voertuigverlichting, zoals de plaatsing, hoogte en afstand van koplampen, achterlichten, en richtingaanwijzers – ECE R48
- Regelgeving voor richtingaanwijzers – ECE R6
- Vereisten voor achterlichten en remlichten – ECE R7
- Achteruitrijverlichting – ECE R23
- Zijmarkeringslichten voor lange voertuigen – ECE R91
- Dagrijverlichting (DRL) – ECE R87
Eisen zijmarkeringslichten vrachtwagen
Hier zijn de belangrijkste eisen volgens de Europese regelgeving (ECE R91):
- Verplichting: zijmarkeringslichten zijn verplicht voor vrachtwagens langer dan 6 meter.
- Aantal: minimaal 2 zijmarkeringslichten per zijkant.
- Plaatsing: de lichten moeten langs de zijkant van het voertuig worden geplaatst, met een maximale afstand van 3 meter tussen de afzonderlijke lichten.
- Lichtkleur: zijmarkeringslichten moeten amberkleurig zijn.
- ECE-regelgeving: de technische vereisten voor zijmarkeringslichten zijn vastgelegd in ECE R91. Dit omvat aspecten zoals lichtsterkte, reflecterend vermogen, en de juiste plaatsing.
Volgens de ECE R48-regelgeving moeten zijmarkeringslichten correct worden geplaatst. De afstand tussen de zijmarkeringslichten mag niet te groot zijn om ervoor te zorgen dat de truck of oplegger goed zichtbaar is, vooral in het donker of bij slecht weer.
Lange en Zware Voertuigen (LZV’s)
Voor Lange en Zware Voertuigen (LZV’s), die langer zijn dan de standaard 18,75 meter en meer dan 60 ton wegen, gelden extra verlichtingsvereisten. LZV’s moeten uitgerust zijn met:
- Zijmarkeringslichten over de gehele lengte van het voertuig.
- Contourmarkeringen om de volledige omvang van het voertuig zichtbaar te maken.
Welke kleur verlichting is toegestaan?
Hieronder een overzicht van de belangrijkste richtlijnen voor de kleur van de vrachtwagen verlichting:
Rood licht:
Alleen toegestaan aan de achterkant van een voertuig. Het gebruik van rood licht aan de voorzijde is niet toegestaan om verwarring te voorkomen.
Wit licht:
Verplicht voor verlichting aan de voorkant van voertuigen, zoals groot- en dimlichten, breedtelichten en dagrijlichten.
Amberkleurig licht:
Toegestaan voor richtingaanwijzers en waarschuwingssignalen. Dit type verlichting mag officieel alleen worden gebruikt om andere weggebruikers te waarschuwen of te informeren.
Nationale uitzonderingen
Hoewel de Europese regelgeving in veel landen gelijk is, zijn er per land enkele uitzonderingen en aanvullende eisen. Hier zijn de belangrijkste nationale verschillen:
Nederland
In Nederland zijn de regels voor voertuigverlichting en waarschuwingsverlichting vastgelegd in de Regeling Voertuigen en aanvullende richtlijnen voor landbouwvoertuigen en andere voertuigen die langzaam rijden op de openbare weg.
- Mistlampen: Mistlampen aan de achterzijde zijn verplicht bij slecht zicht (minder dan 50 meter) door mist of zware regenval.
- Waarschuwingslichten: Landbouw- en bosbouwvoertuigen moeten voorzien zijn van oranje waarschuwingslichten wanneer ze op de openbare weg rijden.
- Breedteverlichting: Voertuigen breder dan 2,10 meter moeten breedteverlichting hebben.
Bron: Rijksoverheid – Verlichtingseisen Voertuigen
Duitsland
In Duitsland vallen de regels voor voertuigverlichting onder de Straßenverkehrs-Zulassungs-Ordnung (StVZO). Dit regelt de technische eisen voor alle voertuigen op de weg, waaronder de verlichting.
- Waarschuwingsverlichting: Extra waarschuwingsverlichting is verplicht voor voertuigen die breder zijn dan 2,55 meter of langer dan 18,75 meter.
- Zijmarkeringslichten: Verplicht voor voertuigen langer dan 6 meter, met een maximale afstand van 3 meter tussen de lichten.
- Contourmarkering: Lange en brede voertuigen moeten voorzien zijn van witte of gele contourmarkeringen aan de zijkanten en rode aan de achterzijde.
Bron: Bundesministerium für Verkehr und digitale Infrastruktur (BMVI) – StVZO
Italië
In Italië gelden strenge eisen voor voertuigen die gebruik maken van tunnels, vooral in de bergachtige gebieden. Deze regels zijn opgenomen in de Codice della Strada, de Italiaanse verkeerswetgeving.
- Waarschuwingsverlichting: In tunnels is extra waarschuwingsverlichting vereist voor voertuigen met afwijkende afmetingen.
- Reflectoren: Voertuigen moeten extra reflectoren hebben aan de voor- en achterzijde om zichtbaar te zijn in de donkere tunnels.
- Mistlampen: Het gebruik van mistlampen is verplicht bij slecht zicht, zoals in mistige tunnels of bij zware regenval.
Bron: Ministero delle Infrastrutture e dei Trasporti – Codice della Strada
Frankrijk
In Frankrijk zijn de regels voor dagrijverlichting vastgelegd in de Code de la Route, het Franse verkeersreglement. Deze wetgeving is in lijn met de Europese normen en legt extra nadruk op het gebruik van dagrijverlichting (DRL).
- Dagrijverlichting (DRL): Verplicht voor alle vrachtwagens op alle soorten wegen, ongeacht of deze binnen of buiten de bebouwde kom liggen.
- Mistlampen: Verplicht bij slechte weersomstandigheden, vooral in bergachtige gebieden en tunnels.
Bron: Service Public – Règles sur l’éclairage des véhicules
Verenigd Koninkrijk
Na de Brexit blijft het Verenigd Koninkrijk grotendeels de Europese regelgeving (ECE) volgen, maar met enkele aanpassingen die specifiek zijn voor landbouwvoertuigen en reflectoren. De regels zijn vastgelegd in de Road Vehicles Lighting Regulations 1989.
- Reflectoren op landbouwvoertuigen: Verplichte reflectoren op landbouwvoertuigen, inclusief oranje en rode reflectoren aan de achterzijde en zijkanten.
- Contourmarkering: Voor bredere voertuigen zijn extra contourmarkeringen verplicht om de omtrek van het voertuig aan te geven.
Bron: GOV.UK – Road Vehicles Lighting Regulations
Ondanks de Brexit blijft het Verenigd Koninkrijk (VK) zich grotendeels houden aan de voertuigverlichtingsstandaarden van de UNECE (United Nations Economic Commission for Europe).
Wil je zeker weten dat jouw vrachtwagenverlichting aan alle regels voldoet? Bekijk ons uitgebreide assortiment ECE goedgekeurde vrachtwagen verlichting.
Disclaimer:
Bij TRALERT® doen we ons uiterste best om de informatie in dit artikel zo nauwkeurig en actueel mogelijk te houden, inclusief de regelgeving rondom voertuigverlichting. Wetgeving kan echter regelmatig veranderen, en hoewel wij ons inspannen om deze wijzigingen tijdig door te voeren, kan het voorkomen dat bepaalde updates of aanpassingen nog niet zijn verwerkt in dit artikel. Wij adviseren onze lezers daarom altijd om de actuele wetgeving te controleren bij hun lokale overheidsinstanties of regelgevende organen, met name wanneer het gaat om uitzonderingen of specifieke nationale voorschriften. TRALERT® is niet aansprakelijk voor enige schade of boetes die voortvloeien uit verouderde of onvolledige informatie in dit artikel.
Neem bij twijfel altijd contact op met de bevoegde autoriteit om te verzekeren dat uw voertuig aan alle wettelijke eisen voldoet.
