In deze blog geven wij u uitleg over wat wel en niet is toegestaan bij het voeren van signaalverlichting. Onder signaalverlichting verstaan we zwaailampen, LED flitsers, werklampen met flitsfunctie en Led bars met flitser.
Daarnaast gaan we dieper in op de Europese ECE R65 richtlijn, welke van toepassing is in Nederland.
Wat is de ECE R65 en waarom is dit belangrijk?
De Europese richtlijn ECE R65 omschrijft de eisen die worden gesteld aan optische en akoestische signalen voor voertuigen en trailers. Sinds 2014 geldt de regeling van de ECE R65 voor amberkleurige (oranje-gele) zwaailampen, flitslampen en andere optische signalering voor voertuigen en trailers. De ECE R65 richtlijn is belangrijk omdat het zorgt voor een standaard binnen Europa, wat de veiligheid op de weg verbetert.
De benaming ‘ECE’ staat voor ‘Economic Commission for Europe’. ‘R65’ is de specifieke regelnummering.
Meer over deze Europese richtlijn
Om een ECE R65 certificaat te krijgen, moet een lamp door een onafhankelijke testorganisatie worden getest. De testorganisatie moet aantonen dat de verlichting voldoet aan de eisen van de richtlijn. Deze eisen gaan onder meer over de zichtbaarheid, de prestaties en de veiligheid van de signaalverlichting.
Een ECE R65 certificaat is geldig voor een periode van vijf jaar. Na vijf jaar moet de lamp opnieuw worden getest om te bepalen of het nog steeds voldoet aan de eisen van de richtlijn.
Eisen die gelden voor ECE R65:
- Zichtbaarheid: De signaalverlichting moet zichtbaar zijn vanuit alle richtingen, ook vanuit de verte.
- Prestaties: De verlichting moet voldoen aan bepaalde prestatie-eisen, zoals een minimale helderheid en een minimale knipperfrequentie.
- Veiligheid: De lamp mag geen gevaar vormen voor andere weggebruikers.
Wanneer mag je signaalverlichting voeren?
De Europese richtlijn is van kracht in Nederland en schrijft het volgende voor:
”Een draailicht/flitslamp mag uitsluitend op de openbare weg worden gebruikt indien dit aan de ECE R65-richtlijn voldoet.”
Uitvoering richtlijn ECE R65 in Nederland
De verplichting tot naleving is vastgelegd in de nationale (Nederlandse) wet- en regelgeving. Dit valt onder de regeling optische en geluidssignalen 2009.
In Nederland is het RDW (Rijksdienst Wegverkeer) de instantie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van de ECE R65 richtlijn. Zij bepalen dus of een voertuig voldoet aan de voorwaarden om te worden toegelaten op de Nederlandse weg. In de regel is dit bij:
- Hulpverlening, repareren, bergen of wegslepen van voertuigen;
- Het begeleiden van transporten waarvoor een ontheffing is ontleend;
- Het begeleiden van militaire colonnes;
- Landbouw, bosbouw, of off-road werkzaamheden die met beperkte snelheid rijden, of door deze voertuigen getrokken aanhangers die incl. lading breder zijn dan 2,60 m;
- Het vervoer van een ondeelbare lading waarvoor een ontheffing is verleend;
- Werkzaamheden rondom, aan of op wegen, incl. sneeuwruimen en strooien van gladde wegen;
- Het verlenen van hulp op of langs de weg.
360 graden zichtbaarheid
360 graden zichtbaarheid bij zwaailichten betekent dat het licht vanuit alle hoeken duidelijk zichtbaar is voor andere weggebruikers, volgens de Regeling optische en geluidssignalen 2009. Dit verhoogt de verkeersveiligheid door ervoor te zorgen dat het voertuig in alle situaties goed opgemerkt wordt.
Een draailicht/flitslamp moet zo op het voertuig zijn aangebracht, dat het waarschuwingssignaal vanuit iedere positie op een afstand van 25 meter herkenbaar is. Als dit niet mogelijk is, moeten aanvullende waarschuwingssystemen (bijv. extra draailichten/flitslampen) op het voertuig worden aangebracht.
Goed voorbeeld: In bovenstaande afbeelding is te zien dat wanneer een draailicht/flitslamp 4 meter hoog op een voertuig is gemonteerd, een persoon van 1,80 meter lang de lichtstralen afkomstig van de lamp (in een hoek van -8 graden) vanop een afstand van 15,7 meter van het voertuig ziet.
Fout voorbeeld: In bovenstaande afbeelding is te zien dat het waarschuwingslicht niet vanuit elke richting herkenbaar is. In de zone van de hefkraan is de waarschuwingswerking namelijk onderbroken. In dit geval moet er óf achteraan het voertuig óf op de cabine van het voertuig een extra waarschuwingslicht worden aangebracht.
Volgens de ‘Regeling optische en geluidssignalen 2009’ is ‘360 graden zichtbaarheid‘ vereist. Dit houdt in dat ten minste één van de signaleringslampen zichtbaar moet zijn binnen een omtrek van 20 meter en vanaf een kijkhoogte van 1,5 meter.
Indien tijdens bedrijfsactiviteiten onderdelen van het voertuig zoals lading, laadkranen, windvangers of de achterklep het zicht op de flitslampen belemmeren, is het noodzakelijk om extra flitslampen of aanvullende flitsers te installeren.
De montage van de verlichtingsset dient eveneens zo uitgevoerd te zijn dat het lichtsignaal vanuit een omtrek van 20 meter waarneembaar is rondom het gehele voertuig, en vanaf een hoogte van 1,5 meter boven het wegoppervlak.
Wat als je geen ECE R65 signaalverlichting voert?
Het gebruik van niet-gecertificeerde signaalverlichting kan verschillende risico’s en gevaren met zich meebrengen, zowel op het gebied van veiligheid als van wettelijke aansprakelijkheid. Mocht er een ongeval plaatsvinden dan kan het zijn dat er controle hierop plaatsvind.
ECE R65 Klasse 1
Deze certificering vereist een hoog intensiteitsniveau en uitstekende zichtbaarheid, zelfs op grote afstanden. Het wordt typisch gebruikt voor voertuigen die opereren op hoge snelheden of in omgevingen met hoge risico’s, zoals politieauto’s, brandweerwagens en ambulances. Klasse 1-zwaailichten zijn bedoeld om andere weggebruikers te waarschuwen voor noodgevallen op lange afstanden.
ECE R65 Klasse 2
Deze certificering vereist een iets lagere intensiteit dan Klasse 1, maar biedt nog steeds goede zichtbaarheid. Het wordt vaak gebruikt voor voertuigen die opereren op lagere snelheden of in stedelijke omgevingen, zoals wegwerkvoertuigen, takelwagens en vuilniswagens. Klasse 2-zwaailichten zijn ontworpen om andere weggebruikers te waarschuwen voor naderende voertuigen of gevaarlijke situaties in stedelijke of langzamere verkeersomstandigheden.
| Kenmerk | Klasse 1 | Klasse 2 |
| Aantal intensiteitsniveaus | 1 | 2 |
| Geschiktheid voor gebruik | Avond en nacht | Avond, nacht en dag |
| Zichtbaarheid | Goed | Zeer goed |
| Veiligheid | Goed | Zeer goed |
Oranje zwaailichten gebruiken op de openbare weg
Bent je van plan om een oranje zwaailicht te gebruiken op je voertuig? Dan heb je inmiddels geleerd dat deze moet zijn voorzien van ECE R65 indien u hem op de openbare weg wil inzetten.
Bij onderstaande situaties kun je oranje zwaailichten hanteren.
- Bij werkzaamheden die betrekking hebben op het wegslepen van andere voertuigen.
- Het begeleiden van transport waarvoor ontheffing is verleend.
- Bij de begeleiding van militaire colonnes
- Bij het rijden van voertuigen met een beperkte snelheid, denk aan landbouwvoortuigen.
- Werkzaamheden van de douane.
In onze blog mag je oranje zwaailichten hebben lees je alle ins en outs.
Blauwe zwaailichten gebruiken op de openbare weg
Dit is in Nederland enkel toegestaan voor:
- Weg inspecteurs (van rijkswaterstaat);
- Reddingbrigades, denk hierbij aan: strandwachten, ambulance en het rode kruis;
- Orgaantransplantatie vervoer;
- Explosievenopruimingsdiensten;
- Brandweer, zowel brandweerauto’s als helpende voertuigen;
- Undercover politie auto’s;
- Politieauto’s & ME busjes;
- Handhaving;
In onze blog mag je blauwe zwaailichten hebben lees je alle ins en outs.
Overzicht alle kleuren zwaailichten
Gebruik blauw zwaailicht
Politie, ambulance en brandweer mogen blauwe zwaailichten alleen gebruiken voor dringende taken.
Gebruik groen zwaailicht
Alleen het commandovoertuig dat hoort bij de politie, brandweer of ambulance mag groene zwaailichten gebruiken.
Gebruik geel zwaailicht
Hulpdiensten mogen gele zwaailichten alleen gebruiken om andere weggebruikers te wijzen op een bijzondere of een gevaarlijke situatie. Bijvoorbeeld als zij een auto met pech takelen. Hulpdiensten die gele zwaailichten voeren hebben geen speciale voorrangsrechten.
Lees hier meer over op de pagina van de rijksoverheid
Wil je advies op maat van onze specialisten, neem dan vrijblijvend contact op!
Het team van TRALERT® bestaat uit verschillende specialisten die jou graag helpen. Zowel bij specifieke vragen over de aankoop van zwaailampen of de montage daarvan.
Disclaimer: deze informatie is algemeen en informatief; niet bedoeld als juridisch advies. TRALERT® is niet aansprakelijk en geeft enkel specifiek advies rondom de ECE Richtlijnen.
